Một người đang băng qua con đường State Street vắng vẻ tại thành phố Chicago, Illinois, ngày 21 tháng 3, 2020. Trên trái đất, gần một tỉ người đã bị trong nhà của họ. (Kamil Krzaczynski/ AFP via Getty Images)
Bài CHU TẤT TIẾN / Viễn Đông Daily News 23/3/2020
Tuần lễ từ 16 đến 21 tháng 3, 2020, Tổng Thống Donald Trump đã đổi tên gọi của nạn dịch Covid- 19 thành “Chinese Virus” để trả đũa việc Trung Cộng bịa đặt nói là Virus Covid- 19 đến từ các binh sĩ Hoa Kỳ. Nếu phối hợp phát ngôn của Trump với việc tuyên bố của WHO, “đây là đại dịch thế giới – pandemic,” thì tên gọi của đại dịch này là “Panademic Chinese Virus.” Dĩ nhiên, tên đặt này không được WHO chấp nhận vì có tính cách mạ lị và kỳ thị, nhưng dù sao, cũng là một bài học cho Trung Cộng bớt kiêu hãnh, độc tài, và giảm vi phạm nhân quyền, vì chính sự độc tài, bưng bít cộng với sự dốt nát của nhà cầm quyền Wu Han mà cơn đại dịch này mới có thể lan rộng như thế. Mới đây, nhiều dân Hồng Kông đã chăng nhiều biểu ngữ, “Trời diệt Trung Hoa Đại Lục đi!” chứng tỏ rằng những người nói tiếng Trung Hoa đều hiểu nguyên nhân vì sao mà có nạn Covid- 19 này.
Khi WHO thay đổi tên gọi của nạn Covid- 19 này từ “Bệnh Dịch” (Epidemic) đến chữ “Đại Dịch” (Pandemic) nhiều người thắc mắc không rõ sự khác biệt giữa Epidemic và Pandemic như thế nào, nên người viết bài này mạo muội tóm tắt lại tài liệu của trang mạng như sau.
Bệnh dịch (epidemic)
“Bệnh dịch” là sự phát triển của một số trường hợp lây nhiễm lan tràn trong một phạm vi một khu vực địa lý. Thường thì sự lây nhiễm này phát triển rất nhanh. Thí dụ như một vài tỉnh thành bỗng nhiên bộc phát bệnh Cúm (Flu), mặc dù căn bệnh này xảy ra thường xuyên tại tất cả mọi miền trên thế giới, vào các mùa lạnh. Vài trường hợp “Bệnh Dịch” (Epidemic) này xảy ra trong thế kỷ 21 này:
- Zika Virus: đột ngột bùng phát vào 2 năm 2016 và 2017. Zika Virus được truyền đi qua những con muỗi tại các vùng ôn đới và nhiệt đới và từ những người đi du lịch tại các vùng có cơn nhiễm bệnh loại này. Tuy Zika Virus không gây chết người nhưng lại tạo ra những người mắc bệnh “đầu dẹp” (microcephaly), những người dị tật, vì những phụ nữ bị muỗi Zika chích, khi mang thai, sẽ sinh ra những cơ thể yếu đuối, không hoàn hảo.
- Ebola: Bùng phát năm 1976 tại Congo. Năm 2014 đến 2016 tại Đông Phi Châu, tái diễn lại dịch bệnh này, đầu tiên, dịch Ebola phát triển tại Guinea, sau truyền qua Sierra Leone và Liberia. Đến năm 2018 và 2019, lại một lần nữa, dịch Ebola tung hoành ở Congo, giết chết hàng chục ngàn người. Điều kinh khủng nhất là Ebola không cần muỗi, mà lây trực tiếp qua hơi thở của người, nghĩa là nếu nói chuyện với người mắc bệnh Ebola là chết theo ngay. Khoảng gần 30,000 người đã chết vì Ebola.
- SARS: Dịch SARS cũng phát khởi từ Trung Hoa Lục Địa rồi lan qua các nước Á Châu vào năm 2003. SARS cũng truyền qua người đi du lịch tại các vùng bị lây nhiễm. Trên toàn thế giới có 80,000 trường hợp lây nhiễm tại Á Châu, Âu Châu, Bắc Mỹ và Nam Mỹ nhưng chỉ có 774 người chết. (Năm nay, Virus cũng được đặt tên là SARS- CoVi- 2)
- Flu: Như đã trình bầy ở trên, dịch Flu phát triển rất nhanh, cũng truyền từ người qua người. Số người chết vì Flu ở Mỹ tuy không cao nhưng cũng làm cho nước Mỹ hoảng sợ, đi đến đâu cũng nghe cảnh cáo về bệnh dịch này, Bộ Y Tế khuyên mọi người rửa tay, giữ ấm, uống nhiều nước, nhưng không khuyến cáo uống trụ sinh, trừ khi bị sưng phổi, hoặc bị nhiễm trùng đâu đó. Theo CDC, mùa cúm Flu năm nay đã làm 29 triệu người nhiễm bệnh, 280,000 phải nhập viện và 16,000 người chết vì Flu. (Như thế, nếu so sánh với Coronavirus lần này, Flu vẫn là căn bệnh nguy hiểm chết người mạnh hơn.)
Đại dịch (pandemic)
Đại Dịch là tên chỉ nạn dịch lan truyền ra khắp thế giới với một số đông người nhiễm bệnh. Tuy không cho con số chính xác để được đặt tên là Đại Dịch là bao nhiêu, nhưng nếu cứ lây lan quốc tế một cách vũ bão thì “bị” đặt tên là Đại Dịch (Pandemic).
Thực tế, để trở thành Đại Dịch, phải qua nhiều cấp khác nhau như sau:
1) Sporadic: Khi bệnh dịch phát triển không thường lệ, không theo định kỳ nào hết.
2) Endemic: Bệnh dịch phát triển đều đặn trong một khu vực địa lý. Thí du như những vùng Á Châu hay có sốt rét thì đó là Endemic.
3) Epidemic, rồi
4) Panademic.
Vài số liệu của những cơn Đại Dịch từ thế kỷ thứ 6:
- HIV (AIDS): Chết 36 triệu người từ năm 1981 đến 2012.
- Đại Dịch Cúm: Còn gọi là “Hong Kong Flu 1968.” Chết 1 triệu người trên thế giới trong đó có 500,000 người Hồng Kông, nơi đất chật, người đông. Người nghèo phải ở trong những cái lồng sắt, một phòng ngủ có thể có 12 cái lồng, chồng lên nhau. Người ở đây, không có chỗ ngồi, chỉ có thể chui vào lồng ngủ lúc ban đêm, còn ban ngày thì đi ra ngoài. Những nơi khác bị dịch Flu là Phi Luật Tân, Ấn Độ, Singapore, Mỹ và Việt Nam.
- Asian Flu (1956-1958): Chết gần 2 triệu người, cũng bắt đầu từ Hoa Lục. Vi khuẩn Flu cũng chu du khắp nơi, qua Hồng Kông, Singapore và Hoa Kỳ. Số người Mỹ chết vì Asian Flu này là 69,800!
- Flu Pandemic (1918): Số người chết trên toàn thế giới là từ 25 đến 50 triệu người, đa số là người trẻ! Chỉ nội trong 25 tuần lễ đầu tiên đã có trên 20 triệu người chết tương đương với số người chết trong cuộc Thế Chiến Thứ Nhất (1914- 1818).
- Sixth Cholera (1910- 1911): Chết 800,000 người, riêng nước Mỹ chỉ có 11 người chết và nhanh chóng bị cách ly. Đa số chết ở Ấn Độ, Bắc Phi, Đông Âu và Nga.
- Flu Pandemic (1889- 1990): Gần 1 triệu người chết ở Turkestan, Athabasca, Tây Bắc Canada, và Greenland.
- Third Cholera (1852- 1860): Chết gần 1 triệu người. Đầu tiên khởi phát từ Ấn Độ, qua Âu Châu, Bắc Mỹ, Châu Phi… Riêng Nước Anh có 23,000 người chết
- The Black Death (1346- 1353): Số người chết nhiều không tưởng tượng được, gần 100 triệu người! Nguyên nhân là chuột mang vi trùng dịch hạch len lỏi khắp mọi nơi ở Phi Châu, Âu Châu, Á Châu. Đọc những cuốn truyện ghi lại thời ấy, thấy hãi hùng, kinh khiếp. Tại Âu Châu, làng nọ rào làng kia, bất cứ ai di chuyển trên đường đều có thể coi là Trùng, Thần Chết và bị giết chết thảm thương. (Không khác gì tại Vũ Hán bây giờ, người ta dùng dao, kiếm, súng giết chết bạn bè, họ hàng không thương tiếc, nếu khám phá thấy ho và mệt. Có người chưa chết cũng bị đưa vào lò thiêu, những tiếng kêu thét thảm khốc vang lên…)
Ngoài ra, vào thế kỷ thứ 6 cũng có 1 lần đại dịch giết chết 25 triệu người, thế kỷ thứ 2 cũng có một lần đại dịch làm chết 5 triệu người. So sánh với những thời kỳ kinh hoàng đó, thì con số người chết vì coronavirus lần này còn kém xa. Nhân loại còn may mắn là với phương pháp thông tin nhanh nhẹn và những biện pháp dứt khoát của các nhà cầm quyền, nhất là Nhật, Đức... đã làm giảm số người nhiễm bệnh cũng như số người chết.
Tuy nhiên, cũng từ vụ Đại Dịch này, mà thế giới nhận thấy là chính WHO cũng có phần trách nhiệm là bao che cho Trung Cộng. Những ngày đầu tiên phát hiện ra nhiều người chết ở Wu Han, WHO còn lên tiếng cho rằng “không có chi, Bắc Kinh kiềm hãm được ngay!”
Cũng như thế, tại nước Mỹ, Tổng Thống Trump lúc đầu cũng coi thường việc lây nhiễm này, và còn cho rằng chỉ đến tháng Tư là con số nhiễm bệnh xuống đến Zero! Chỉ đến khi được báo cáo là nước Mỹ đã chết cả trăm người, lúc đó, Tổng Thống mới khen ngợi báo chí là “Very Fair,” đồng thời dốc toàn lực ra chiến đấu chống Virus, gọi nó là “kẻ thù vô hình” cần phải chiến thắng.
Tòa Bạch Ốc cũng ra nhiều sắc lệnh quan trọng như hoãn khai thuế đến tháng 7, miễn phạt việc trả tiền học trễ, yêu cầu chủ nhà cho thuê không được đuổi nhà nếu người thuê không có tiền trả hàng tháng vì thất nghiệp. Về việc trị liệu, tuần vừa qua, Tổng Thống đã vui mừng loan báo là đã có thuốc trị dứt bệnh, “hydroxychloroquine” là thuốc chuyên trị sốt rét.
Lời tuyên bố này đã được hưởng ứng từ một số y sĩ, tuy nhiên, FDA chưa chấp nhận việc điều trị này, vì theo luật, mọi phương pháp trị liệu đều phải qua một tiến trình nghiên cứu, sàng lọc kỹ càng bởi các chuyên viên, giáo sư y khoa… Do đó, phương pháp này còn phải chờ FDA công khai tuyên bố rồi mới được tiến hành chính thức. Nếu áp dụng ngay cách trị liệu này, mà xảy ra phản ứng ngược, hoặc không có kết quả, thì tổ chức y tế nào thực hiện việc này phải chịu hoàn toàn trách nhiệm.
Điều cần lưu ý thứ hai là về Test Kits. Hiện nay, thế giới chưa cung cấp đủ Test Kits cho tất cả mọi người dân, cho nên chỉ có những trường hợp đã có triệu chứng bệnh liên quan đến Virus Covid- 19 này (mệt, sốt, ho, khó thở, đau cổ họng) thì mới được thử. Việc test này hoàn toàn miễn phí. Cho nên, nếu có cơ sở tư nhân nào quảng cáo là có Test Kit để mời bà con đến thử (có trả tiền hay không) đều là bất hợp pháp.
Hiện nay, mới có Nhật Bản tuyên bố là họ đã thực hiện được việc tiêu diệt con Virus này (2), trong khi Hoa Kỳ và Đức đã bắt tay nhau cùng thử nghiệm thuốc trị Virus (3). Bên cạnh đó, Úc cũng tuyên bố là đã tìm ra cách trị liệu (4).
Hy vọng, với phương tiện khoa học tối tân càng ngày càng phát triển lạ lùng, các chuyên gia sẽ tìm ra cách diệt con vi khuẩn Thần Chết này trong một thời gian ngắn.
Ghi chú:
(1) https://health.usnews.com/conditions/articles/whats- the- difference- between- an- epidemic- and- pandemic”
(2) https://www.livescience.com/flu- drug- could- treat- coronavirus.html.
(3) https://www.dw.com/en/coronavirus- german- us- companies- sign- deal- to- develop- vaccine/a- 52802822.
(4) https://www.dailymail.co.uk/news/article- 8115879/COVID- 19- Australian- researchers- CURE- coronavirus.html