Nguyễn Tài Ngọc, 28/4/2016 


Ảnh Internet
 
Nguyễn Tài Ngọc
 
hai tuần trước ở vùng Hà Tĩnh,
rồi Quảng Bình, nhiều tỉnh, Thừa Thiên...
          biển đầy lấp lánh triền miên,
cá nghìn con chết về miền viễn du.
 
dân ít học thừa cơ ứng biến,
thi đua nhau ra biển hốt tiền.
          mấy phen có cá đem chiên,
ăn hoài không hết, ra Giêng vẫn còn!
 
vot-ca-chet-dem-ban 
Dân vớt cá chết đem bán. Ảnh Facebook Đoàn Đoàn
 
đời làm gì quá ư đơn giản,
có của chùa không bán không mua.
          những người ăn cá thi đua,
vào nằm bệnh viện, phân bua với trời.
 
cá chẳng phải tự nhiên mà chết,
có lý do cá hết cuộc đời:
          lắm nhiều độc tố ngoài khơi,
uống nhằm chất thải, đi đời nhà ma.
 
Cá voi chết ở Thừa Thiên
 
 
Ngao cũng chết. Nguồn : danviet.vn
 
nhiều người có lương tâm ác độc,
như bà Trang, tay gộc bán buôn,
          thừa cơ nước đục bắt luôn,
chục tấn cá thối, về ươn mắm mùi*.
 
Xe tải chở 15 tấn cá hôi thối bị bắt giữ. Ảnh : Báo Pháp Luật

Bắt xe tải chở 15 tấn cá thối chuẩn bị làm nước mắm
 
 
Chủ lô hàng 15 tấn cá
 
sau vài ngày điều tra cặn kẽ,
vài người nghi lý lẽ tại sao:
          hãng làm thép Formosa,
thả ra chất độc, hằng hà Biển Đông.
 
nước Đài-Loan chủ là cơ bản,
ở Hà Tĩnh, Vũng Áng, Bắc phần,
          át-xít rửa ống mấy lần,
mà không báo cáo cho dân được nhờ.
 
 
Công-ty TNHH gang thép hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh. Ảnh : Internet
 
Formosa gật đầu nhận biết,
đổ nước thải ra hết biển khơi.
          thế nhưng quy định không lời
báo cho chính phủ, nên lờ, im luôn!
 
(một thợ lặn lặn sâu chắn sóng,
khi trồi lên mạng sống không còn.
          năm người lặn nữa lon ton,
đi vào bệnh viện, tâm hồn nguy cơ.)
 
Chou Chun Fan** trả lời ký giả,
"muốn nhà thép hay cá sống dai?
          chỉ được chọn một trong hai,
không ai có thể giữ hai cùng thời".
 
Đại diện Formosa: "Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy, chọn đi!"  
Chou Chun Fan (áo đen). Ảnh: Văn Định
 
vài ngày sau Formosa họp báo,
với chục người lãnh đạo công-ty.
          mọi người xin lỗi lâm ly,
thế nhưng im miệng, không chi trả lời.
 
 
Lãnh đạo Công ty Formosa cúi đầu xin lỗi nhân dân Việt Nam
 
Bộ Môi Trường hôm sau họp báo,
(giới hạn dân nhà báo hỏi chi).
          nói không bằng chứng trị vì,
cá lung tung chết, không vì Formosa***.

Bộ Tài Nguyên & Môi Trường họp báo
 
hôm kế tiếp gặp ông Thứ Trưởng,
Bộ Tài Nguyên tên Võ Tuấn Nhân.
          phóng viên bình tĩnh tâm thần,
hỏi ông cá chết, nước dầm độc kim?
 
ông Thứ Trưởng bảo ngay, "Tắt máy!".
"nhà báo ngừng ngay máy quay ta!"
          "hỏi câu tổn hại quốc gia!"
thế rồi chấm dứt, giận già, giận non.

Ông Võ Tuấn Nhân yêu cầu tắt máy quay phim, nạt nữ phóng viên là câu hỏi của cô ta là "gây tổn hại cho đất nước". Ảnh: Youtube
 
tin kinh hoàng, nghe như ác mộng.
dân đói meo, mạng sống rẻ bèo.
          cá, tôm có chết, who cares?
người ăn tử mạng, tội nghèo làm chi?
 
dân tử thương vì ăn cá chết,
dân cơ hàn: cá chết, hết buôn.
          "quốc gia tổn hại cội nguồn"
chỉ vì câu hỏi? - Ôi buồn làm sao!
 
phận dân đen hóa ra vô nghĩa,
người nghèo không đếm xỉa, chẳng cần.
          trên đời lắm kẻ vô tâm,
chúng ta cần phải vạch trần quan sai.
 
mạng con người phải cần bao bọc,
hơn bạc tiền, hơn Formosa.
          chính quyền không thể ngó ra,
làm như không biết, lơ là, ngoảnh tai.
 
những kẻ nào vô tâm cố ý,
cần đem ra xử lý làm gương.
          phạt tiền, phạt án chung thân:
dạy cho họ biết lương tâm đứng đầu.
 
Nguyễn Tài Ngọc
May 2016
 
 
Ghi chú:
*Theo tài xế Nguyễn Văn Vinh, bà Nguyễn thị Trang ở Tĩnh Gia, Thanh Hóa, thuê xe tải của Vinh chở 180 bao cá chết vào Nha Trang làm nước mắm.
 
** Ông Chou Chun Fan, trưởng văn phòng Formosa tại Hà Nội trả lời Báo Tuổi Trẻ về nguồn nước thải Formosa đổ ra biển làm giết cá (báo chí Việt Nam khi đăng tin, viết tên ông này là Chu Xuân Phan làm tôi tưởng ông ta là người Việt Nam. Thật sự ông ta là người Hoa, tên là Chou Chun Fan). Đây là nguyên văn: 
          "Tôi công nhận việc xả thải là ít nhiều có ảnh hưởng đến môi trường, nước xả thải là nước ngọt khi xả thải ra hòa lẫn với nước biển chắc chắn làm thay đổi môi trường, cá tôm ít đi là điều đương nhiên.
 
          Trước khi xây dựng dự án này thì công ty phải xin phép Nhà nước VN. Nhiều khi được cái nọ mất cái kia, đây là tôi nói thật lòng. Hôm nay nhà nước mình muốn cho ngư dân đánh bắt ở đây hay là chọn cái nhà máy thép ở đây, đương nhiên Nhà nước phải có sự cân nhắc.
          Nếu xả thải thì đương nhiên sẽ thay đổi sinh học ở đây, ở vùng biển quanh đây. Nhưng bây giờ mà nói tôi không thể xây dựng nhà máy thép ở đây mà không ảnh hưởng đến con cá, con tôm. Đương nhiên mình cố gắng làm một nhà máy đạt được tiêu chuẩn quy định của nhà nước. Có khi được cái này thì phải mất cái kia chứ.
          Cũng như việc vùng đất này lấy làm nhà máy thì không thể trồng lúa gì được. Hai cái này mình phải lựa chọn một, tôi muốn bắt cá, bắt tôm hay tôi muốn xây dựng một ngành thép hiện đại? Hồi xưa, khi giải phóng mặt bằng đã tính phương án hỗ trợ ngư dân đánh bắt cá chuyển sang nghề khác rồi, sao cứ phải đánh bắt quanh vùng biển này.
          Công ty khi xây dựng nhà máy ở đây có hậu quả ô nhiễm nghiêm trọng đến con cháu mình hay không là vấn đề cần quan tâm. Trách nhiệm của công ty, của tập đoàn mình cố gắng làm theo quy định của VN.
          Muốn bắt cá, bắt tôm hay nhà máy, cứ chọn đi. Nếu chọn cả hai thì làm thủ tướng cũng không giải quyết được…"
 
*** Có hai cuộc họp báo xẩy ra: 
26-4-2016: Công-ty TNHH Gang Thép hưng nghiệp Formosa Hà Tĩnh họp báo nhưng không trả lời một câu hỏi nào của báo chí. Formosa chỉ xin lỗi nhân viên của họ , ông Chou Chun Fan, đã phát ngôn bừa bãi trên danh nghĩa cá nhân, không phải của công-ty. Ông Chou Chun Fan bị Formosa sa thải.  
27-4-2016: chính quyền Việt Nam họp báo và báo chí cũng không được đặt một câu hỏi nào. Theo  http://kenh14.vn/hop-bao-vu-ca-chet-hang-loat-khong-lien-quan-den-nha-may-formosa-20160427182933972.chn thì "Ông  Võ Tuấn Nhân, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, hiện tượng cá chết được xác định ban đầu nguyên nhân do tác động của các độc tố hóa học gây ra từ hoạt động của con người trên đất liền và trên biển. Thứ 2 là do hiện tượng dị thường tự nhiên kết hợp với tác động của con người tạo nên hiện tượng tảo nở hoa của nước mà trên thế giới gọi là hiện tượng thủy triều đỏ. Theo ông Nhân, đến thời điểm hiện tại, qua kiểm tra và thu thập chứng cứ chưa có bằng chứng để kết luận về mối quan hệ liên quan của Formosa và các nhà máy đến hiện tượng cá chết hàng loạt". 
 
Tài liệu tham khảo: